Vormingsmateriaal - Dementie.be

Wegwijzer naar informatie over dementie<br />

<strong>Vormingsmateriaal</strong> met thema dementie<br />

(en verwante thema’s)<br />

25 april 2013<br />

Deze wegwijzer <strong>be</strong>vat materialen voor vorming zowel aan studenten en professionelen, als aan<br />

mantelzorgers<br />

Ken je nog interessante materialen die hier niet vermeld worden? Wij leren ze graag door jou kennen<br />

(contactgegevens: zie onderaan)<br />

zie ook: Wegwijzer <strong>be</strong>eldmateriaal<br />

zie ook: Wegwijzer poëzie / fotoboeken<br />

CURSUSSEN / HANDLEIDINGEN / INSTRUCTIES<br />

BEELDMATERIAAL MET VORMINGSPAKKET<br />

SPELMATERIAAL (EN WAAR BESTELLEN)<br />

CURSUSSEN / HANDLEIDINGEN / INSTRUCTIES<br />

Basisvorming dementie. Vormingspakket bij de brochure “Basisinformatie dementie”<br />

Patrick Verhaest<br />

Antwerpen : Expertisecentrum <strong>Dementie</strong> Vlaanderen, 2010. – 30 p.<br />

Doe-het-zelfzorg-boek<br />

A.M. The, C. Linssen<br />

Houten : BSL, juli 2009. – 111 p.<br />

ISBN 978-90-313-3641-4<br />

Meneer Van Zanten. Werkboek voor kwalificatieniveau 4<br />

M. Dales, A. van Eijck, H. te Riet<br />

Houten : BSL, 2008. – 86 p.<br />

ISBN 978-90-313-31598 € 14.00<br />

In deze casus maak je kennis met meneer Van Zanten en zijn vrouw. Meneer Van Zanten is 70 jaar en<br />

hij woont thuis met zijn 64-jarige vrouw. De laatste tijd is meneer Van Zanten erg vergeetachtig<br />

geworden en heeft hij een indicatie gekregen voor de dag<strong>be</strong>handeling van een psychogeriatrisch<br />

verpleeghuis omdat geconstateerd is dat hij lijdt aan <strong>be</strong>ginnende dementie. Daar verblijft hij nu overdag<br />

van maandag tot en met vrijdag. Een dag heeft daar een vaste structuur. Zowel meneer als mevrouw<br />

Van Zanten moeten wennen aan de nieuwe situatie.<br />

De heer Belfort. Werkboek voor kwalificatieniveau 4<br />

J. van Meteren; A. Haagsma<br />

Houten : BSL, 2004. – 58 p.<br />

ISBN 978-90-313-4346-1 €14.00<br />

Deze casus gaat over meneer Belfort en zijn dementie. De verschillende fasen van dementie, de<br />

achtergrond en rol van de familie en omgeving komen aan bod, evenals het geriatrisch netwerk van de<br />

huisarts, thuiszorg, het algemeen ziekenhuis, de GAAZ, het verpleeghuis en de alternatieve<br />

woongroepvormen.<br />

E-dementie (2 de editie)[handboek + CD-rom]<br />

Verschraegen J., De Corte G., Van den Heuvel B.<br />

Antwerpen : Garant, 2004<br />

ISBN 90-441-1628-2<br />

De heer Kamminga. Werkboek voor kwalificatieniveau 3<br />

N. van Halem, M. van der Cingel, J.G.M. Hutten<br />

Houten : BSL, 2003. – 80 p.<br />

ISBN 978-90-313-35329 €17.00<br />

Steeds meer mensen <strong>be</strong>reiken een hoge leeftijd in onze maatschappij. De 'vergrijzing' neemt toe. Dit<br />

gegeven kom je veelvuldig tegen in de statistieken van kranten en andere media. De ouderdom kan<br />

wijsheid, inzicht en <strong>be</strong>zinning opleveren, maar ook verdriet door verlies van geliefden en <strong>be</strong>kenden en<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 1 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

eenzaamheid. Daarnaast krijgt het afnemen van psychische en lichaamsfuncties een <strong>be</strong>langrijke plaats.<br />

Je maakt kennis met een aantal ziekten die kunnen horen bij de laatste levensfase en met een aantal<br />

voorkomende gedragsproblemen. Je ontwikkelt kennis, houding en vaardigheden om je voor te <strong>be</strong>reiden<br />

op de zorg voor deze <strong>be</strong>woners.<br />

Afdeling Duizendschoon. Werkboek voor kwalificatieniveau 3<br />

J. Korhorn, W. de Vries-Prins<br />

Houten : BSL, 2003<br />

ISBN 978-90-313-3520-6 € 17.00<br />

De afdeling Duizendschoon is een afdeling in een verpleeghuis. De <strong>be</strong>woners heb<strong>be</strong>n<br />

psychogeriatrische problemen. Ze kunnen niet meer thuis wonen. Bij een blijvende opname wordt de<br />

woning verkocht of de huur opgezegd en alle eigendommen en meu<strong>be</strong>ls worden door de familie<br />

weggedaan. De verpleegafdeling is echt de laatste woonplaats. De mensen die op een<br />

psychogeriatrische afdeling in dit verpleeg- huis wonen delen hun kamer met drie andere mensen. Het<br />

enige dat zij nog voor zichzelf heb<strong>be</strong>n is een <strong>be</strong>d, een kledingkast en een nachtkastje. En daarvan<br />

kunnen zij niet onthouden dat het van hen is, als ze dement zijn.<br />

Zorgen voor… kent geen leeftijd : lesmap 6 leerjaar Basisonderwijs<br />

Werkgroep thuisverzorgers<br />

Heverlee : WG TV, [2003]<br />

Beeldvorming Plus. Lesmateriaal bij <strong>be</strong>eldvorming over ouder worden<br />

Penninx Kees, Scholte Magot, Van Tulder Jeanette<br />

Utrecht : NIZW, cop. 1996. – 73 p.<br />

Circle of care : praktisch advies en ervaringen voor verwanten van patiënten met de ziekte van<br />

Alzheimer<br />

Janssen-Cilag<br />

Berchem : Janssen-Cilag, 2002-<br />

Contact houden met dementerende ouderen : een cursus voor verplegenden, verzorgenden en familieleden<br />

: werkboek<br />

Toseland R.W., McCallion Ph.<br />

Assen : Van Gorcum, 2002<br />

ISBN 90-232-3787-0<br />

Contact houden met dementerende ouderen : een cursus voor verplegenden, verzorgenden en familieleden<br />

: docentenhandleiding<br />

Toseland R.W., McCallion Ph.<br />

Assen : Van Gorcum, 2002<br />

ISBN 90-232-3786-2<br />

(Een) kijk op mantelzorg : lessenpakket over mantelzorg en thuiszorg<br />

Werkgroep thuisverzorgers<br />

Heverlee : WG TV, 2001<br />

- gids voor de docent<br />

- video<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 2 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

BEELDMATERIAAL MET VORMINGSPAKKET<br />

<strong>Dementie</strong> heb je niet alleen<br />

Van Hemert Produkties, 2012. – 51 min. + 8 p.<br />

<strong>be</strong>stellen via http://www.vanhemertprodukties.nl/dementie.htm<br />

Deze DVD <strong>be</strong>staat uit zes verhalen over mensen met dementie.<br />

De verhalen gaan over de <strong>be</strong>leving van dementie door de <strong>be</strong>trokkenen zelf en de mantelzorg bij<br />

dementie: familieleden laten zien, hoe ze <strong>be</strong>trokken blijven bij hun dementerende partner, vader,<br />

moeder. De film “<strong>Dementie</strong> heb je niet alleen” kan vertoond worden bij educatieve, voorlichtende<br />

activiteiten voor mensen, die in hun directe omgeving met dementie te maken heb<strong>be</strong>n.<br />

Het bij<strong>be</strong>horend boekje <strong>be</strong>vat tips over het werken met de film.<br />

Ruimte voor eigen leven<br />

Van Hemert Produkties, 2012. – 63 min. + 38 p.<br />

<strong>be</strong>stellen: http://www.vanhemertprodukties.nl/ouderenzorg.htm<br />

De DVD "Ruimte voor eigen leven" <strong>be</strong>staat uit vier praktijkverhalen. Deze laten zien welke dilemma's<br />

spelen in de <strong>be</strong>jegening van <strong>be</strong>woners in verpleeghuizen. In de video wordt duidelijk wat "privacy en<br />

ruimte voor eigen leven" voor hen <strong>be</strong>tekent. Het bij<strong>be</strong>horend werkboekje geeft aan wat het doel van de<br />

video is en hoe u deze kunt gebruiken. Praktische voor<strong>be</strong>elden illustreren de <strong>be</strong>grippen privacy en<br />

<strong>be</strong>jegening. Daarnaast presenteert het werkboekje een aantal verschillende werkvormen.<br />

U kunt de video, aan de hand van deze werkvormen, gebruiken als illustratie en discussiemateriaal voor<br />

scholing en training van (aankomende) verzorgenden, verpleegkundigen en (para)medici in en buiten<br />

verpleeghuizen.<br />

Aan de slag met Pluk de Dag : vormingsmateriaal gebaseerd op Pluk de Dag, een docureeks<br />

over leven met dementie [vormingsmateriaal]<br />

<strong>Dementie</strong>netwerk provincie Antwerpen, 2011<br />

Pakket met dvd, handleiding, spelmateriaal<br />

kan <strong>be</strong>steld via http://infocentrum.dementie.<strong>be</strong>/mod_catalog/<br />

Ban de band [dvd]<br />

Zorg voor Beter – www.zorgvoor<strong>be</strong>ter.nl<br />

Vilans, 2009. -<br />

http://www.vilans.nl/smartsite.dws?ch=,@id%3D69429&id=136357<br />

Het gebruikt van de (Zweedse) onrustband als vrijheids<strong>be</strong>perking is een zware maatregel. Een<br />

maatregel die ernstig ingrijpt in de vrijheid en het wel<strong>be</strong>vinden van cliënten in de zorg. Maar het gebruik<br />

van de band levert ook aanzienlijke risico’s op. Risico’s die ernstiger letsel veroorzaken dan vallen.<br />

Het verkorte Ver<strong>be</strong>tertraject Ban de band van Zorg voor Beter richt zich op zorgorganisaties die het<br />

gebruik van onrustbanden verantwoord willen afbouwen.<br />

Met deze film laten wij u zien dat afbouwen heel goed mogelijk is! De film toont goede voor<strong>be</strong>elden uit de<br />

verstandelijk gehandicaptensector en uit de verpleeghuiszorg.<br />

Brochure kan gedownload<br />

<strong>Dementie</strong>, zorgen voor nu en later [DVD + werkboek]<br />

Groningen : HanzeConnect, 2008. – 180 min.<br />

Bestellen: http://www.vanhemertprodukties.nl/dementie.htm<br />

Familieleden, mantelzorgers heb<strong>be</strong>n ondersteuning nodig bij het omgaan met het veranderde gedrag<br />

van hun naaste, de patiënt met dementie. Zij vragen daarbij van professionals vooral om praktische<br />

suggesties en voor<strong>be</strong>eldgedrag. Daarom heeft HanzeConnect voor opleidingen op het terrein van zorg<br />

en welzijn en voor professionals/vrijwilligers, die werkzaam zijn in de praktijk, een educatief pakket over<br />

dementie gemaakt: "<strong>Dementie</strong> zorgen voor nu en later".<br />

De DVD <strong>be</strong>vat zeven gefilmde praktijkverhalen met een totale lengte van drie uur. In deze verhalen staat<br />

de <strong>be</strong>handeling, <strong>be</strong>geleiding en zorg voor mensen met dementie en hun familieleden centraal: thuis,<br />

binnen dagopvang en -verzorging, projecten kleinschalig wonen, verzorgings- en verpleeghuis.<br />

De films zijn geen instructiefilms over het werken met mensen met dementie. Ze geven inzicht in de<br />

praktijk, waarin mantelzorgers, vrijwilligers en professionals zoeken naar passende <strong>be</strong>naderingen.<br />

Daarbij worden zij geconfronteerd met allerlei dilemma’s en valkuilen.<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 3 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

In het werkboek worden methodische en didactische aandachtspunten <strong>be</strong>schreven en werkvormen<br />

aangedragen voor het gebruik van de films bij scholing en voorlichting. Het gaat daarbij om zowel<br />

observatie- en reflectieoefeningen als om oefeningen aan de hand waarvan vaardigheden getraind<br />

kunnen worden.<br />

Het wordt langzaam tastbaar. Een film over de invoering van <strong>be</strong>levingsgerichte zorg in een<br />

verpleeghuis [DVD]<br />

Cora van der Kooij, Bart Nelissen, Eric de Clercq<br />

Apeldoorn : Zorgtalentproducties, 2007. – (52 min.)<br />

Gedurende twee jaar is het proces van invoering van <strong>be</strong>levingsgerichte zorg gefilmd, toegespitst op de<br />

medewerkers van één afdeling van een verpleeghuis. De DVD <strong>be</strong>staat uit:<br />

De hoofdfilm ‘Het wordt langzaam tastbaar’. Hierin wordt het <strong>be</strong>eld geschetst van de invoering van<br />

<strong>be</strong>levingsgerichte zorg op de afdeling. De verzorgenden vertellen hoe zij <strong>be</strong>levingsgerichte zorg in eerste<br />

instantie zweverig vinden, en hoe dat verandert in <strong>be</strong>langstelling en enthousiasme.<br />

Implementatiemodulen: in op de doelgroep toegespitste modulen komen managers en<br />

projectgroepleden, leidinggevenden, afdelingsmedewerkers en medewerkers van (para)medische<br />

diensten aan het woord.<br />

Inhoudelijke instructie: <strong>be</strong>levingsgerichte methodiek en contactmomenten. Hoe werkt de<br />

<strong>be</strong>hoeftegestuurde methodiek? Hoe maak je als team een cliëntkarakteristiek? Hoe praat je als team<br />

over <strong>be</strong>levingsgerichte omgang? Een duidelijke instructie met een aansprekend voor<strong>be</strong>eld. Hoe maak je<br />

<strong>be</strong>levingsgericht contact? Verschillende voor<strong>be</strong>elden worden getoond. Uitstekend materiaal om te<br />

gebruiken tijdens een cursus, maar ook voor de leidinggevende die met zijn medewerkers over de<br />

omgang met <strong>be</strong>woners wil praten.<br />

Handleiding: op de website van www.zorgtalentproducties.nl staat een handleiding voor leidinggevenden<br />

en opleiders over het gebruik van de DVD ten <strong>be</strong>hoeve van het invoeringsproces in de instelling.<br />

www.zorgtalentproducties.nl<br />

www.imoz.nl<br />

Help me even herinneren. Een gids voor mensen met milde geheugenproblemen en hun<br />

naasten [werkboek + DVD]<br />

Lies<strong>be</strong>th Joosten, Sanne van den Berg, Jan-Pieter Teunissen<br />

Houten : Boh, Stafleu Van Loghum, 2007. – 160 p. + DVD (64 min.)<br />

ISBN 978-90-313-4983-8<br />

Dit is geen trainingsprogramma voor het geheugen. Het is een leerprogramma dat leert om ondanks een<br />

falend geheugen een kwaliteitsvol leven te leiden. Het is gegroeid uit de ervaring van<br />

ondersteuningsgroepen voor mensen met milde geheugenproblemen.<br />

De inhoud :<br />

Wat zijn milde geheugenproblemen, welke invloed heb<strong>be</strong>n ze in heel het daglijkse leven, hoe werkt het<br />

geheugen, en hoe gebruik je het dus optimaal?<br />

Een aantal fa<strong>be</strong>ls en misverstanden over het geheugen<br />

Welke factoren heb<strong>be</strong>n een invloed op de verschillende geheugenprocessen. Hoe kan je die factoren<br />

<strong>be</strong>ïnvloeden? Daarbij gaat heel wat aandacht naar een goede communicatie tussen partners. Thema’s<br />

hierbij zijn: ‘Spanning en ontspanning’, ‘Piekeren en problemen oplossen’, ‘Meningsverschillen en<br />

conflicten’, ‘Emotionele reacties’, ‘Plezierige activiteiten’<br />

Heel verbindend is dat de auteurs aangeven hoe het falende geheugen van de ene, problemen<br />

veroorzaakt die zowel voor de persoon zelf als voor zijn partner gelden.<br />

Featherhead : DVD learning resource for those who care for and support people with dementia<br />

[DVD]+ handleiding [CDrom]<br />

Alzheimer’s Society Quality Care team; written by Audrey Barton; directed by Tina Gharavi<br />

Alzheimer’s Society, cop. 2007. – 11 min.<br />

Een korte film die een impressie geeft van de relatie tussen een man en zijn dementerende vrouw, met de<br />

onvermijdelijke misverstanden. De buurvrouw slaagt er in om af en toe de situatie tot rust te brengen. Het<br />

weinige Engels is geen hinder voor een nederlandstalig publiek.<br />

Ex memoria [DVD - dokufictie, kortfilm]<br />

Josh Appignanesi, regie en script; Mia Bays, productie<br />

Sara Kestelman (Eva Lipschitz), Nathalie Press (de jonge Eva Lipschitz)<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 4 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

[2006]. – 15 min.<br />

www.exmemoriafilm.co.uk<br />

Eva, een Joodse vrouw van Poolse afkomst, verblijft in een verpleegtehuis. De film focust op<br />

de interacties met de verzorgende staf, andere <strong>be</strong>woners, en familie<strong>be</strong>zoek. Zonder veel taal,<br />

maar met indringend <strong>be</strong>eld, laat de film iets vermoeden van hoe Eva dit <strong>be</strong>leeft.<br />

De Bradford Dementia Group ontwikkelde een vormingspakket rond de thema’s die in de film<br />

aan bod komen (kan gedownload via bovenvermelde link)<br />

Goed <strong>be</strong>keken 2 : video interactie <strong>be</strong>geleiding in de ouderenzorg [DVD]<br />

WOLSWIJK Pieter; DE HAZELAAR<br />

Tilburg : Verpleeghuis de Hazelaar, cop. 2005. - 75 min.<br />

Deel 1 van ‘Goed <strong>be</strong>keken’ gaat over de methode Video Interactie Begeleiding (VIB) bij dementerende<br />

ouderen.<br />

In deze DVD (deel 2) wordt de toepassing van de methode VIB in de praktijk van de ouderenzorg in <strong>be</strong>eld<br />

gebracht. Aan de hand van een aantal casussen wordt gekeken wat <strong>be</strong>geleiding met deze methode kan<br />

<strong>be</strong>tekenen voor verschillende doelgroepen binnen de ouderenzorg.<br />

De DVD start met een korte uitleg van de methode VIB; casus met een <strong>be</strong>woonster van een<br />

psychogeriatrische afdeling van het verpleeghuis; casus met een partner van een dementerende cliënt van de<br />

psychogeriatrische dag<strong>be</strong>handeling; casus met een jong dementerende <strong>be</strong>woner van het verpleeghuis; casus<br />

met een partner van een CVA-cliënt van de somatische dag<strong>be</strong>handeling; casus met<br />

een <strong>be</strong>woonster van een Pluszorg project (gerontopsychiatrie) van een verzorgingshuis.<br />

Benjamin en de anderen [DVD + DVD-lespakket]<br />

Anne-Mieke van den Berg, Kitty van de Ven [Idee-ontwikkeling & Research]<br />

Tilburg : Movedmedia, 2005. – 50 min.<br />

“Benjamin en de anderen" is een dub<strong>be</strong>l-DVD over leven met dementie.<br />

De eerste DVD laat zien hoe (ook tamelijk jonge) mensen hun leven steeds weer aanpassen aan het verloop<br />

van de dementie. Hoewel hun mogelijkheden steeds minder worden, blijven ze communiceren met de wereld<br />

om hen heen.<br />

In het lespakket vormen de veertien probleemgebieden van het Landelijk <strong>Dementie</strong> Programma de<br />

leidraad. Mantelzorgers en zorgprofessionals komen uitgebreid aan het woord. De probleemgebieden worden<br />

geillustreerd aan de hand van filmfragmenten uit de documentaire. Vervolgens kan de gebruiker kiezen voor<br />

deskundig commentaar op elk gebied. Voor het onderwijs zijn vragen ontwikkeld bij elk van de veertien<br />

probleemvelden.<br />

Meer informatie op www.<strong>be</strong>njaminendeanderen.nl<br />

Het zijn de kleine dingen… : afstemmen op voorkeuren en aversies van dementerende <strong>be</strong>woners in<br />

verpleeghuizen [met handleiding] [video – DVD]<br />

Prismant, 2000, 58 min<br />

Bestellen via http://www.vanhemertprodukties.nl/dementie.htm<br />

Dementerende <strong>be</strong>woners in verpleeghuizen heb<strong>be</strong>n net zoals iedereen voorkeuren en aversies omtrent de<br />

manier waarop zij <strong>be</strong>naderd willen worden. Vaak kan daar in hun geval niet rechtstreeks naar worden<br />

gevraagd.<br />

Maar het is wel <strong>be</strong>langrijk de zorg binnen verpleeghuizen daar zoveel mogelijk op af te stemmen. Daartoe is<br />

een methodiek ontwikkeld, waarmee na gestructureerd observeren van voorkeuren en aversies van<br />

dementerende <strong>be</strong>woners naar een nieuwe <strong>be</strong>nadering gezocht wordt, die <strong>be</strong>ter bij hen past. Het gaat vaak om<br />

kleine dingen…<br />

Deze videofilm laat aan de hand van drie cases het werken met deze methode zien.<br />

Goed <strong>be</strong>keken [video]<br />

WOLSWIJK Pieter<br />

Trimbos-instituut, 1997, 27 min.<br />

SAMENVATTING (Videocatalogus Trimbos-instituut, 1999)<br />

‘Goed <strong>be</strong>keken’ is een videoband over Video Interactie Begeleiding (VIB) bij dementerende ouderen. Een<br />

methode die verwant is aan Video Home Training, waarbij met <strong>be</strong>hulp van video-opnamen <strong>be</strong>paalde<br />

probleemsituaties worden geanalyseerd. Bij VIB wordt gekeken naar de interactie tussen een dementerende<br />

en een zorgverlener en worden de momenten van geslaagde communicatie als uitgangspunt genomen om de<br />

relatie verder te ver<strong>be</strong>teren. Aan de hand van een vijftal basisinteractieprincipes (volgen, ontvangen,<br />

instemmend <strong>be</strong>noemen, <strong>be</strong>urt verdelen, leiding geven) worden zorgverleners zich <strong>be</strong>wust van de goede<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 5 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

communicatie-elementen in hun gedrag. In ‘Goed <strong>be</strong>keken’ wordt de VIB-methode gedemonstreerd aan de<br />

hand van drie praktijkvoor<strong>be</strong>elden. (…)<br />

Video Interactie Begeleiding is een project dat ontwikkeld is door verpleeghuis De Hazelaar in Tilburg en de<br />

Stichting Orion uit Roermond. Meer informatie over de methode is te vinden in de handleiding ‘Video Interactie<br />

<strong>be</strong>geleiding bij dementerende ouderen.’<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 6 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

SPELMATERIAAL (EN WAAR BESTELLEN)<br />

alfa<strong>be</strong>tisch op titel<br />

Grijs in kleur : fotodoos ouderen in woord en <strong>be</strong>eld [vormingsmateriaal]<br />

Nele Delvoye (foto’s), Paul Braem [et al.] (tekst), met ondersteuning van sTimul<br />

Nele Delvoye, cop. 2011<br />

verdeling door sTimul, ook ter plaatse verkrijgbaar bij ECD Foton<br />

www.grijsinkleur.<strong>be</strong><br />

Inleefspel met 47 foto’s, tekst op de achterzijde<br />

De handleiding <strong>be</strong>vat inspirerende tips om de foto’s in vorming te gebruiken<br />

Bejegening met een glimlach<br />

verzorgenden; tehuizen; omgang; privacy<br />

kwartetspel<br />

Utrecht : Prismant - http://www.prismant.nl/prismant/Publicaties<br />

(De) Bovenkamer : een educatief bordspel over dementie<br />

Bond Moyson Oost-Vlaanderen<br />

Gent : Bond Moyson, 2007 – www.debovenkamer.<strong>be</strong><br />

Compassiemoeheid<br />

Karin Kerkhof, Gertein Bloodshoofd<br />

Amsterdam : Elsevier Gezondheidszorg, 2010. – 24 p. + 1 k. + 30 ktjes<br />

ISBN: 978-90-3523169-6 € 17.50; 14.95 (actieprijs tot 31/12/2010)<br />

Er zijn allerlei manieren om compassiemoeheid te voorkomen en tegen te gaan. Het gaat erom dat je je<br />

eigen grenzen <strong>be</strong>waakt, een positieve houding weet vast te houden en elkaar helpt als het nodig is. Als<br />

het je lukt om met compassie te blijven werken, zal de kwaliteit van je werk omhoog gaan en zul je goed<br />

voor anderen kunnen zorgen.<br />

Inhoud box<br />

− Een brochure, waarin de signalen van compassiemoeheid worden <strong>be</strong>schreven en hoe je<br />

voorzorgsmaatregelen kunt nemen.<br />

− De compassiekaart waarmee je kunt meten hoe het met jouw compassie gesteld is.<br />

− Dertig kaartjes met daarop voor elke dag van de week een nuttige tip.<br />

Eigen wijshedenspel<br />

De spelers leren zichzelf en de anderen <strong>be</strong>ter kennen en leren feedback te geven aan elkaar.<br />

Peter Gerrickens, Marijke Verstege, Judith Kunen, Ger<strong>be</strong>n Willemse<br />

2-12 spelers; 30-90 min.; aankoopprijs €26.32<br />

Centrum Informatieve Spelen, Leuven – www.spelinfo.<strong>be</strong><br />

Gevoelswereldspel<br />

Het ervaren van mensen, situaties,… <strong>be</strong>spreekbaar maken<br />

Peter Gerrickens, Marijke Verstege<br />

2-12 spelers; 30-90 min.; aankoopprijs €26.32<br />

Centrum Informatieve Spelen, Leuven – www.spelinfo.<strong>be</strong><br />

Mantelzorgspel : spel voor verzorgenden over mantelzorg(ondersteuning)<br />

mantelzorg; thuiszorg; ondersteuning<br />

Utrecht : NIZW, 2002<br />

ISBN 90-5050-955-X<br />

2-5 spelers; 60-90 min.<br />

Mantelzorgspel : aanvullende kaartenset : jonge mantelzorgers<br />

mantelzorg; thuiszorg; kinderen; ondersteuning<br />

Utrecht : NIZW, 2002 – www.vilans.nl > webwinkel<br />

Waarden- en normenspel<br />

Waarden en normen, die aan ons leven richting geven, <strong>be</strong>spreekbaar maken<br />

Peter Gerrickens, Marijke Verste, Zjef van Dun<br />

2-8 spelers; 30-90 min.; €17.89<br />

Centrum Informatieve Spelen, Leuven – www.spelinfo.<strong>be</strong><br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 7 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777

---

Kast “Leven in meervoud”<br />

Een <strong>be</strong>levingskast rond dementie<br />

Lieve Nijsmans (ontwerper); De Winde WZC<br />

waarborg: 100 EUR, huur: 5 EUR per <strong>be</strong>gonnen week; zelf afhalen en brengen<br />

Meer info en huur:<br />

De Winde, WZC, Werftstraat 9-11, 2431 Laakdal<br />

014 84 92 20 – maria.meeus@dewinde.<strong>be</strong><br />

Scholenkoffer<br />

Voor kinderen is de confrontatie met mensen met dementie vaak zeer <strong>be</strong>vreemdend. Ze <strong>be</strong>grijpen<br />

niets van het gedrag van deze mensen. de scholenkoffer is een koffer vol materialen om in de klas<br />

dementie <strong>be</strong>spreekbaar te maken. De koffer <strong>be</strong>vat informatie via leesboeken, een dvd, een kookboek<br />

met recepten uit grootmoeders tijd, maar ook spelmateriaal waarbij kinderen zich kunnen inleven in de<br />

chaotische leefwereld van iemand met dementie.De koffer richt zich naar lagere schoolkinderen uit het<br />

vijfde en zesde leerjaar.<br />

voor meer informatie en reservatie van de koffer: meander@dementie.<strong>be</strong> of 052 26 28 23<br />

informatie-wegwijzer dementie vorming 8 / 8<br />

foton – documentatiecentrum dementie<br />

expertisecentrum dementie vlaanderen vzw<br />

Biskajersplein 2, 8000 Brugge<br />

Lokkaardstraat 8, 2018 Antwerpen<br />

fotondoc@dementie.<strong>be</strong> - t 050 44 67 93 www.dementie.<strong>be</strong> – t/f 070 224 777